Ceraiste(-di-font)
Cerastium fontanum
Caryophyllaceae
Nom en français : Céraiste des fontaines.
Descripcioun :Es uno planto pelouso emé de long entre-nous. Li fueio soun bèn verdo, pulèu larjo e pelouso peréu. Pòu viéure uno annado, dos o mai. Li petalo soun gaire mai long que li sepalo, aquésti soun bourda d'uno membrano que laisso passa lou lume. Coumpara emé lis àutri ceraiste pelous pèr pas s'engana. I'a uno souleto subsp. encò nostre : la subsp. vulgare.
Usanço :Li jóuini fueio soun manjadisso, mai couneissèn pas d'usanço particuliero au nostre. Lis indian Chirokee emplegavon uno tisano de tijo e racino contro li vèrme.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico :
Gènre : Cerastium
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Prado umido
- Tepiero umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Cerastium fontanum Baumg., 1816
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810